De winter in IJsland is zonder twijfel het meest magische seizoen van het jaar. Het is de tijd waarin het noorderlicht danst en het hele land verandert in een minimalistisch speelveld. De stilte, de serene landschappen en een deken van mysterie die alles bedekt. Stel je voor: je hebt al een paar uur gewacht in dit prachtige landschap, en plotseling verschijnt er een poolvos. Uit het niets duikt er nog een op en ze beginnen elkaar achterna te zitten. Je staat precies op de juiste plek en het beeld klopt in elk detail. Dit zijn van die momenten waar het wachten meer dan waard is — en precies het soort ervaring dat je te wachten staat tijdens je volgende fotografie-expeditie.
Landschaps- en wildlife fotografie in winterse omstandigheden in IJsland
Deze essentiële gids is samengesteld om het maximale uit je fotografiereis te halen. Hier deel ik alles wat je moet weten over landschaps- en wildfotografie in IJsland tijdens de winter.
Hoewel IJsland een paradijs is voor het vastleggen van indrukwekkende landschappen en wilde dieren, kan het voor de fotograaf achter de camera ook behoorlijk uitdagend zijn. De weersomstandigheden en de algehele winterse sfeer vragen om een goede voorbereiding. Als je niet goed uitgerust bent voor de winterse omstandigheden in IJsland, kan je reis al snel voor interessante uitdagingen komen te staan.
Het weer in IJsland begrijpen
Het begrijpen van het IJslandse weer is het allerbelangrijkste wat je moet doen voordat je op pad gaat voor winterfotografie. Niet alleen de kou is een uitdaging — vooral de wind kan onvoorspelbaar zijn en het veel kouder doen aanvoelen dan het werkelijk is. Ik zou het IJslandse weer eerder als berucht veranderlijk dan als extreem koud omschrijven. In de zomer (juli tot augustus) liggen de temperaturen gemiddeld tussen de 7°C en 20°C. In de winter (november tot maart) kan het kwik dalen tot wel -8°C.
De belangrijkste voorbereidingen zijn: regelmatig het weerbericht checken, flexibel zijn met je reisschema om slecht weer te vermijden, en je goed in laagjes kleden. Beter meerdere dunne lagen dan een paar dikke; zo wordt de warmte beter vastgehouden en blijf je comfortabeler.
Essentiële uitrusting voor landschaps- en wildlife fotografie in de IJslandse winter
IJsland biedt in de winter eindeloze mogelijkheden voor fotografen. Toch kan het goed vastleggen van bepaalde landschappen soms lastig zijn zonder de juiste materialen en voorbereiding. Landschaps- en wildfotografie hebben elk hun eigen uitdagingen. Hieronder deel ik de essentiële uitrusting die je zou moeten meenemen om je kansen op geslaagde beelden te maximaliseren:
Verschillende lenzen
Zowel zoomlenzen als primelenzen hebben hun plek. Het daglicht is in de winter kort, en een lichtsterke primelens met een groot diafragma kan dan echt van meerwaarde zijn. Denk bijvoorbeeld aan de poolvossen die we in winterse omstandigheden fotograferen: ze bewegen snel, zijn soms nieuwsgierig, soms juist schuw. Een veelzijdige telelens is daarom onmisbaar om je beste foto te maken.
Voor landschapsfotografie in IJsland in het algemeen is een mix van een groothoeklens, een medium zoomlens en een telelens altijd aan te raden.
Statief
Een statief is een essentieel onderdeel van je uitrusting dat je als fotograaf niet kunt negeren. Je hebt het vast al vaker gehoord: hoe steviger, hoe beter – en dat geldt zeker bij winterfotografie in IJsland. Lichtgewicht is handig, maar bij stevige wind heb je veel meer aan een robuust statief.
Als je IJsland in de winter bezoekt, wil je misschien het magische noorderlicht of de prachtige watervallen vastleggen. Voor zulke lange sluitertijden is een statief onmisbaar.
Extra batterijen and geheugenkaarten
We weten allemaal dat zelfs de beste batterijen sneller leeg raken in koude omstandigheden. Als je onbezorgd wilt fotograferen in de IJslandse winter, zorg dan dat je voldoende extra batterijen bij je hebt.
Een draagbare oplader kan ook handig zijn om je camera onderweg bij te laden. Let er wel op dat je oplader niet te groot of zwaar is voor je dagrugzak.
Naast batterijen of een powerbank is het ook slim om extra geheugenkaarten mee te nemen. De overweldigende landschappen volgen elkaar in rap tempo op, en je kaartjes zullen sneller vol raken dan je denkt. Wissel ze daarom regelmatig om je foto’s veilig te bewaren.
Filters
In de winter zijn filters volgens mij iets minder essentieel dan in de zomer, maar dat is een persoonlijke voorkeur. Door het beperkte daglicht zijn scènes vaak wat donkerder, wat lange sluitertijden makkelijker maakt zonder ND-filter. Toch kan sneeuw erg fel zijn, en bij het fotograferen van een waterval midden op de dag kan een goed ND-filter zeker van pas komen. CPL-filters zijn handig om hinderlijke reflecties te verminderen.
Bescherming voor je camera
Omdat het weer zo onvoorspelbaar is, is het verstandig om te investeren in een goede cameratas én in schoonmaakspullen om je camera droog en schoon te houden. Zelf ben ik geen grote fan van regenhoezen: water kan daarin blijven hangen, waardoor je camera juist langer vochtig blijft. Een goede rugzak met een achterpaneel dat je kunt openklappen geeft je snel toegang tot je camera en maakt het gemakkelijk om die ook weer snel op te bergen wanneer het weer ineens omslaat.
Een complete inpaklijst voor je winterreis naar IJsland
Dit is een lijst met aanbevolen items die ik zelf gebruik wanneer ik in de winter naar IJsland reis.
Algemene uitrusting voor je fotografiereis naar IJsland
- Wollen wandelsokken
- Waterdichte wandelschoenen
- Thermisch ondergoed of wollen onderlagen
- Thermische of wollen trui als isolatielaag
- Donsjas
- Wind- en waterdichte wandelbroek
- Extra laag regenbroek
- Warme handschoenen, bij voorkeur waterdicht (+ extra paar)
- Waterdichte jas met verstelbare capuchon
- Warme wollen muts
Fotografie-uitrusting voor je reis naar IJsland
- Camerabody, bij voorkeur weerbestendig
- Groothoeklens voor landschappen, zoals 16-35mm
- Standaard zoomlens voor overdag, zoals 24-70mm
- Telelens voor wildlife en details, zoals 100-400mm of 150-600mm
- Statief voor lange sluitertijden of nachtopnames
- Stevige, weerbestendige cameratas
- Accu’s
- Geheugenkaarten, ook voor back-up
- Lensfilters zoals ND en CPL
- Reinigingskit: blower, microvezeldoekje
- Laptop of tablet voor back-up en bewerking
- Externe harde schijf voor back-up
Fotografietips voor het fotograferen van de poolvos
Wil je het maximale uit je volgende fotografieavontuur in IJsland halen? Richt je dan op de volgende punten:
Bescherm je materiaal
Een van de belangrijkste aandachtspunten is niet per se een technisch advies over instellingen, maar bovenal: bescherm je apparatuur. Wanneer je bijvoorbeeld van een koudere naar een warmere omgeving gaat, kan er vocht in je cameralens terechtkomen. Dat vocht kan vervolgens bevriezen tot ijskristallen, wat het lastig maakt om weer te fotograferen zodra je opnieuw naar buiten gaat de sneeuw in. Veel moderne (D)SLR-camera’s zijn weliswaar weersbestendig, maar het blijft belangrijk om te voorkomen dat vocht zich in je camera of lens ophoopt. Als je goed voor je apparatuur zorgt, vergroot je voor jezelf de kans dat je er klaar voor bent op het juiste moment.
Wees geduldig
De poolvos is wild en dus onvoorspelbaar. Wees geduldig en observeer de omgeving goed. De grootste uitdaging bij het fotograferen van poolvossen zit in hun kleur – vooral bij de witte variant – en hun bewegingen, die vaak precies de andere kant op gaan dan je verwacht.
Gebruik contrast om je beeldopbouw te versterken, wacht geduldig met een compositie in gedachten, en hoop op het juiste moment. Zorg dat je uitrusting altijd klaarstaat en je batterijen opgeladen zijn. Je wilt niet pas bij het afdrukken ontdekken dat je geheugenkaart vol is.
Focus niet alleen op de techniek
Natuurlijk is het belangrijk om je camera goed te kennen en op het juiste moment de juiste instellingen te gebruiken. Maar fotografie draait niet alleen om techniek — het gaat om het vertellen van een verhaal. Observeer je onderwerp, wees je bewust van je omgeving en denk na over wat je wil dat je kijker voelt of beleeft bij het zien van je foto.
Maak gebruik van voorgrond, achtergrond en lagen
Je wilt het publiek meer betrokken laten raken bij je beeld. Ga op zoek naar diepte, zowel in contrast als voor- en achtergrond elementen. Het gebruik van verschillende beeldelementen zoals lagen en kleurcontrasten wekt interesse en intrigeert.
Wees voorbereid
Op weg naar je uiteindelijke locatie in de sneeuw kun je flink gaan zweten. En zodra je stilstaat, voel je direct de kou. In zulke omstandigheden is wollen kleding een veel betere keuze dan katoen.
Je zult bovendien het grootste deel van de tijd buiten in de kou doorbrengen, wachtend op het perfecte moment of bezig met je voorbereiding. Zorg er dus voor dat je comfortabel bent — en bovenal warm genoeg om je camera goed te kunnen vasthouden. Ik raad aan om thermokleding in laagjes te dragen, met daaroverheen wind- en waterdichte buitenlagen. Houd je handen en voeten warm met goede handschoenen en laarzen. Dat maakt je reis een stuk aangenamer.
Tot slot
IJsland is één van de mooiste bestemmingen om unieke landschappen en wilde dieren vast te leggen in de winter — maar ook één van de meest ruige en onvoorspelbare. Zodra je Reykjavik verlaat, stap je een andere wereld binnen. Een magische wereld. Zorg dus dat je goed geïnformeerd en uitgerust bent met kleding en materiaal voor koud weer, zodat fotograferen in IJsland vooral leuk blijft.
Ben je geïnteresseerd om deel te nemen aan een fotografie-expeditie? Hier vind je meer informatie.